មនុស្សឆ្លាត គឺជាប្រភេទមនុស្សដែលចេះនិយាយ ដឹងថាពេលណាគួរ ពេលណាមិនគួរ ហើយក៏ជាមនុស្សដែលដឹងថា រឿងណាគួរនិយាយ រឿងណាគួរលាក់ទុក។ យ៉ាងណាមិញ រឿង ៣ យ៉ាង បើអ្នកឆ្លាត ចេះលាក់ គ្រោះថ្នាក់ក៏កាន់តែតិច។
១. ទ្រព្យសម្បត្តិដែលមិនបានបង្ហាញ
ក្នុងនាមជាមនុស្សត្រូវរក្សាអាកប្បកិរិយាសុភាពរាបសារ ការអួតអាង សម្ញែងទ្រព្យខ្លាំងពេក បង្ហាញកាន់តែច្រើន គ្រោះថ្នាក់កាន់តែធំ។ មនុស្សកាន់តែច្រើនបង្ហាញរាង លុយតិចដែលពួកគេអាចរក្សាទុកបាន។ បើអ្នកបង្ហាញទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនពេក អ្នកច្បាស់ជាត្រូវអ្នកដទៃប្រជែង ច្រណែនឈ្នានីស អាចនឹងមានគំនិតមិនល្អចំពោះអ្នកកាន់តែខ្លាំង ដូច្នេះហើយ ទ្រព្យជារបស់ផ្ទាល់ខ្លួន ក៏ជារបស់ដែលយើងមិនគួរបង្ហាញវាចេញទៅនោះដែរ។
២. ភាពឆ្លាត
នៅពេលយើងនៅក្មេង យើងប្រហែលជាចង់បង្ហាញភាពខ្លាំងរបស់យើង ការប្រកួតប្រជែងកាន់តែច្រើន គឺកាន់តែល្អ។ តែបើឈើស្អាតក្នុងព្រៃ ពូកែផ្លុំខ្លាំង ក៏ក្រៀមស្វិតដែរ បើមិនចេះលាក់កម្លាំង ហើយចាំឱកាសល្អ នាំតែគ្រោះអាក្រក់មកលើខ្លួន។
ការមិនបង្ហាញកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ការចេះគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងគឺជាប្រាជ្ញា។ មានសុភាសិតមួយឃ្លាថា “ប្រាជ្ញាធំប្រៀបដូចមនុស្សល្ងង់”។ បុគ្គលដែលមានប្រាជ្ញាពិតប្រាកដ នឹងមិនអួតពីប្រាជ្ញារបស់ខ្លួនគ្រប់ទីកន្លែងនោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវរក្សាខ្លួនឱ្យសារ ព្យាយាមធ្វើឱ្យប្រសើរ ហើយរស់នៅដោយស្ងប់ស្ងាត់។ មនុស្សដែលមានទេពកោសល្យកាន់តែច្រើន ពួកគេរស់នៅកាន់តែសាមញ្ញ កាន់តែចេះដាក់ខ្លួន។
៣. មិននិយាយច្រើន
អ្នកប្រាជ្ញនិយាយតិច យល់ច្រើន។ មនុស្សអសន្តិសុខនិយាយច្រើន ហើយនឹកពាក្យគេធ្វើបាបខ្លួន។ ពាក្យពេលសប្បាយច្រើនតែមិនស្មោះត្រង់ ពាក្យពេលខឹងច្រើនតែមិនគោរព។ បើអ្នកនិយាយច្រើនពេក អ្នកនឹងបង្ហាញចំណុចខ្វះខាតរបស់អ្នកដោយអចេតនា។ និយាយតិច ស្តាប់អ្នកខាងក្រៅច្រើន គឺជាទម្រង់នៃការបន្ទាបខ្លួន។
បុគ្គលដែលសប្បាយចិត្តពិតប្រាកដ គឺកាលដែលខ្លួនមានទ្រព្យមិនច្បាស់លាស់ ពេលក្រក៏ចេះថែរក្សាគុណធម៌។ ពេលអ្នកមាន អ្នកនឹងជួយអ្នកដែលត្រូវការ។ ការមានប្រាជ្ញានឹងមិនបង្ហាញឱ្យឃើញទាំងស្រុង នៅពេលដែលអនាមិកអាចខិតខំ នៅពេលដែលការអភិវឌ្ឍ អាចបន្ទាបខ្លួន និងសាមញ្ញ៕
ប្រភព ៖ បរទេស / Knongsrok