នាមជាកូនខ្មែរគួរណាស់តែចេះ និងដឹង! ខែខ្មែរទាំង១២ សុទ្ធតែមានកម្មវិធីដែលជាទំនៀមរបស់ខ្មែរពីបុរាណមកទល់ឥឡូវ
តើអ្នកដឹងទេថា កាលពីជំនាន់មុនខ្មែរយើងតែងតែរាប់ខែទៅតាមប្រតិទិនចន្ទគតិ ដោយខែទាំង ១២ មាន ១=មិគសិរ, ២=បុស្ស, ៣=មាឃ, ៤=ផល្គុន, ៥=ចេត្រ, ៦=ពិសាខ, ៧=ជេស្ឋ, ៨=អាសាឍ, ៩=ស្រាពណ៍, ១០=ភទ្របទ, ១១=អស្សុជ, ១២=កត្តិក, ខែលេខសេស គឺ ១,៣,៥,៧,៩,១១ មាន ២៩ ថ្ងៃ និងខែលេខគូ គឺ ២,៤,៦,៨,១០,១២ មាន ៣០ ថ្ងៃ ។ ការរាប់ថ្ងៃខាងចន្ទគតិចាប់ផ្តើមរាប់ពីថ្ងៃ ១ កើត ដល់ថ្ងៃ ១៥ កើត រហូតដល់ថ្ងៃ ១ រោច ដល់ថ្ងៃ ១៤ រោចក្នុងខែលេខសេស និង ថ្ងៃ ១៥ រោចក្នុងខែលេខគូ ។
អ្វីដែលកាន់តែពិសេសរាល់ខែដែលយើងនីមួយៗសុទ្ធតែមានពិធីបុណ្យ និងកម្មវិធីសំខាន់ៗតាមទំនៀមទម្លាប់ជាហូរហែរមិនដាច់ តាំងពីសម័យបុរាណ និងតរហូតដល់បច្ចប្បន្នផងដែរ។
ដោយពិធីបុណ្យតាមខែចន្ទគតិរបស់ខ្មែរយើងមានដូចជា៖
១. មិគសិរ ៖ ពិធីបង្ហោះ / បង្ហើរ ខ្លែង ។
២. ខែបុស្ស ៖ ពិធីលេងកូនគោល បញ្ចុះសីមា ( ពិធីប្លុងក្រឡាន) , ធ្វើបាយតម្រាំប្រគេនព្រះសង្ឃចូលបរិវាស ។
៣. ខែមាឃ ៖ ពិធីបុណ្យមាឃបូជា, ពិធីបរមាឃធ្វើការបូជាភ្នំស្រូវ ។
៤. ខែផល្គុន ៖ ពិធីបញ្ជាន់ត្រុដិ ផ្តាច់ឆ្នាំចាស់ចូលឆ្នាំថ្មី ។
៥. ខែចេត្រ ៖ ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខែ្មរ ពូនភ្នំខ្សាច់ និងស្រង់ព្រះ ។
៦. ខែពិសាខ៖ ពិធីឡើងអ្នកតា ពិសាខបូជា និងច្រត់ព្រះនង្គ័ល ។
៧. ខែជេស្ឋ ៖ ពិធីបំបួសនាគខ្នាន (បច្ចុប្បន្នឈប់ធ្វើ) ។
៨. ខែអាសាឍ ៖ ចូលព្រះវស្សា / សិតទានវស្សា ។
៩. ខែស្រាពណ៍៖ ស្តេចចេញបេះផ្កាជលជាតិបូជាព្រះរតនត្រ័យគ្រប់វត្ត (បច្ចុប្បន្នឈប់ធ្វើ) ។
១០. ខែភទ្របទ ៖ កាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ។
១១. ខែអស្សុជ ៖ ចេញវស្សា និងកឋិនទាន ។
១២. ខែកត្តិក ៖ ពិធីបុណ្យអុំទូក អកអំបុក សំពះព្រះខែ និងលយប្រទីប ៕
ព័ត៌មានថ្មីៗ
