ទស្សនវិទូបស្ចិមប្រទេសធ្លាប់បាននិយាយថា “ការគ្រប់គ្រងមាត់ គឺជាគុណធម៌សំខាន់បំផុតដែលមនុស្សជាតិត្រូវរៀន”។ យ៉ាងណាមិញ មនុស្ស ៣ ប្រភេទខាងក្រោមនេះ ងាយនឹងរងគ្រោះ និងខាតបង់ខ្លាំងបំផុត។
១. មនុស្សដែលមានបញ្ហាបន្ទោសអ្នកដទៃ ពូកែតែខាងអន់ចិត្ត
នៅក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ វាមិនតែងតែជាអ្វីដែលរំពឹងទុកនោះទេ។ មនុស្សជាច្រើនតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងចិត្ត។ ពួកគេបន្ទោសឪពុកម្តាយដែលកើតក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ ខ្វះខាត ត្អូញត្អែរពីការងារច្រើនពេក សម្ពាធខ្លាំងពេក បន្ទោសមិត្តភ័ក្តិដែលមិនយល់ពីពួកគេ សូម្បីតែភ្លៀងខ្លាំងតិចតួច ក៏ពួកគេត្អូញត្អែរដែរ...។
តាមពិត ការអន់ចិត្តមិនបានជួយយើងដោះស្រាយបញ្ហានោះទេ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ការស្តីបន្ទោសអ្នកដទៃក៏ធ្វើឱ្យជម្លោះកាន់តែខ្លាំងឡើងផងដែរ។
ការអន់ចិត្តក៏ជារឿងមួយដែលគ្មានប្រយោជន៍បំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ដែលជាការបង្ហាញឱ្យឃើញពីការទទួលស្គាល់ថាអ្នកខ្សោយពេក។ បើមនុស្សជួបបញ្ហាដែលមិនចេះអត់ធ្មត់ មិនអាចរៀនស៊ូទ្រាំ និងជម្នះបាន នោះគេនឹងមិនធំឡើងឡើយ។
ម្នាលអាវុសោទាំងឡាយ បុគ្គលមិនគាប់ព្រះហឫទ័យ មាន ៨៩ ប្រការ បើរាល់ការជួបប្រទះជាហេតុខាងក្រៅ ហើយបន្ទោសកម្មវត្ថុនោះ រមែងមិនអាចយល់អំពីអត្ថន័យនៃជីវិតបានឡើយ។
២. មនុស្សដែលនិយាយអាក្រក់ ពូកែនិន្ទា ឈ្នានីស
ការនិយាយពាក្យគំរោះគំរើយក៏ជាទម្លាប់ដែលកាត់បន្ថយគុណធម៌ដែរ។ សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ គុណធម៌ផ្ទាល់មាត់មានសារៈសំខាន់ណាស់។ មនុស្សដែលគ្មានគុណធម៌មាត់ ងាយនឹងប្រព្រឹត្តកម្មតាមមាត់។
កាលពីសម័យដើម បើអ្នកចង់មើលថាមនុស្សមានសំណាងឬអត់ អ្នកគ្រាន់តែមើលថាគេមានពាក្យល្អ ឬមានចេតនាល្អឬអត់។ បើមនុស្សនិយាយពាក្យគំរោះគំរើយ ពាក្យគ្មានសីលធម៌មិនខ្លាចនឹងនិយាយ នោះកម្មនៃពាក្យសម្ដីរបស់ខ្លួនកាន់តែច្រើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ នៅទីបញ្ចប់ពួកគេនឹងទទួលបានលទ្ធផលបំផ្លាញខ្លួនឯង។
មុននឹងអ្នកនិយាយអ្វីមួយ អ្នកត្រូវគិតពីអារម្មណ៍អ្នកដទៃ។ ត្រូវចេះផ្ដោតលើការឈឺចាប់របស់អ្នកដទៃ។ ការនិយាយលេងសើចអ្នកដទៃ តែងតែសម្លឹងមើលចំណុចខ្សោយរបស់អ្នកដទៃនឹងបង្កើតការឈឺចាប់ និងនាំមកនូវការអន់ចិត្ត។ មនុស្សមិនល្អឥតខ្ចោះទេ ហើយក្នុងក្រសែភ្នែកអ្នកដទៃ អ្នកក៏មានចំណុចខ្សោយជាច្រើនដែរ។
ពាក្យមិនពិតនិយាយអាក្រក់ដល់អ្នកដទៃរឹតតែមិនគួរនិយាយ។ ពាក្យចេញពីចិត្ត បើចិត្តស្មោះត្រង់ ពាក្យសម្ដីមិនរឹងប៉ឹង។ ប្រសិនបើអ្នកប្រើពាក្យដែលធ្វើឱ្យមនុស្សមានអារម្មណ៍ឆ្គងនៅថ្ងៃនេះ ឱកាសដែលអ្នកនឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងស្ថានភាពនោះនៅថ្ងៃស្អែក។
៣. មនុស្សដែលនិយាយតាមអំពើចិត្ត និយាយអ្វីដោយមិនបានគិត
មានពាក្យចាស់ពោលថា “គ្រោះកើតព្រោះតែមាត់” ហើយក៏មានសុភាសិតថា “និយាយកាន់តែច្រើន ខុសកាន់តែច្រើន”។ ដូច្នេះហើយ ពាក្យច្រើនតែនាំឱ្យមានបញ្ហា ការឈ្លោះទាស់កាន់តែខ្លាំង។
ពេលមនុស្សនិយាយច្រើននិយាយតាមអំពើចិត្ត វាពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងអ្វីដែលគេនិយាយ។ ការនិយាយដោយមិនយកចិត្តទុកដាក់ដល់កម្រិតកំណត់ មិនបែងចែកស្ថានភាពច្បាស់លាស់ ងាយនឹងបង្កការឈឺចាប់ និងជម្លោះកើតឡើង។
ភាពស្ងៀមស្ងាត់ក្នុងវេលាត្រឹមត្រូវ គឺជាគុណធម៌ដ៏ថ្លៃថ្លា។ ជាងនេះទៅទៀត ការដែលមិនអាចបញ្ជាក់បានថាពិត ឬមិនគួរនិយាយដោយមិនរើសមុខឡើយ។
មនុស្សដែលនិយាយមិនច្បាស់ អាចបង្កឱ្យមានការស្អប់យ៉ាងងាយ។ អ្វីៗមិនស្ថិតស្ថេរ អ្វីៗអាចផ្លាស់ប្តូរបាន ទុកតែរឿងដែលមិនទាន់កើតឡើង។ មនុស្សពេញវ័យ ជាមនុស្សដែលមានការបណ្តុះ នឹងមិនដែលគិតទុកជាមុន ឬទាយទុកជាមុនអំពីរឿងបែបនេះឡើយ។
លើសពីនេះ ក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ ទោះបីយើងឃើញផ្ទាល់ភ្នែកក៏ដោយ ការពិតនៃបញ្ហាប្រហែលជាមិនដូច្នោះទេ។ ដូច្នេះហើយ កុំប្រញាប់សន្និដ្ឋានអ្វីមួយជាមុន ហើយទន្ទឹមនឹងនោះ កុំបណ្តោយឱ្យពាក្យសម្តី ធ្វើឱ្យអ្នកដទៃឈឺចាប់ដោយសារការមើលឃើញមួយភ្លែត។
ដោយសារតែ ការព្រងើយកន្តើយរបស់យើងអាចបណ្តាលឱ្យមានផលវិបាកដែលមិនអាចគណនាបាន សូម្បីតែជាន់ពន្លិចអ្នកដទៃក៏ដោយ។ នោះគឺជាប្រភេទនៃ "កម្មផលសំឡេង" ដ៏ធំបំផុត៕
ប្រភព ៖ Phunutoday . Knongsrok