នៅពេលកូនអាយុបាន 1 ខែ គ្រួសារជាច្រើនតែងតែមានឆន្ទៈ ចង់ឱ្យកូនទទួលបានការអភិវឌ្ឍន៍រាងកាយ និងបញ្ញាដ៏រឹងមាំ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការកំណត់ថាតើទារកអាយុ 1 ខែកំពុងអភិវឌ្ឍបញ្ញា និងមានសុខភាពល្អ គឺជាបញ្ហាស្មុគស្មាញ។ នៅអាយុនេះ "ភាពវៃឆ្លាត" របស់កុមារមិនអាចត្រូវបានគេវាយតម្លៃដោយផ្អែកលើលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យបញ្ញារបស់មនុស្សពេញវ័យនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាត្រូវបានបង្ហាញតាមរយៈការអភិវឌ្ឍសរីរវិទ្យា សមត្ថភាពនៃការយល់ដឹង ការទំនាក់ទំនងផ្លូវអារម្មណ៍ ក៏ដូចជាសមត្ថភាពបឋមក្នុងការរៀន និងសម្របខ្លួន។តើអ្នកដឹងទេថា ចាប់ពីអាយុ 1 ខែ ទារកអាចបង្ហាញសញ្ញានៃភាពឆ្លាតវៃ និងរហ័សរហួន? ចូរយើងស្វែងយល់ពីទស្សនៈសំខាន់ៗចំនួន 4 ដើម្បីដឹងពីសក្តានុពលរបស់កុមារចាប់ពីថ្ងៃដំបូងនៃជីវិត៖
១.ការអភិវឌ្ឍសរីរវិទ្យា៖ ការអភិវឌ្ឍន៍សរីរវិទ្យានៃទារកពេញមួយខែ គឺជាកត្តាសំខាន់បំផុតមួយក្នុងការវាយតម្លៃកម្រិតបញ្ញារបស់កុមារ។ នេះរួមបញ្ចូលទាំងការលូតលាស់ទម្ងន់ កម្ពស់ និងរង្វង់ក្បាល រួមជាមួយនឹងការវិវឌ្ឍន៍ដំបូងដូចជាការគ្រប់គ្រងក្បាល ការមើលឃើញ និងការស្តាប់ជាដើម។ កត្តាទាំងនេះមិនត្រឹមតែជាសូចនាករនៃសុខភាពរាងកាយប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយនឹងការអភិវឌ្ឍន៍ខួរក្បាលផងដែរ។ យោងតាមស្តង់ដារការលូតលាស់របស់កុមារដែលត្រូវបានណែនាំដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ទារកដែលមានអាយុពេញមួយឆ្នាំជាធម្មតាមានការកើនឡើងនៃទម្ងន់ប្រហែល 1,5 ដងបើធៀបនឹងពេលដែលពួកគេកើតមក ហើយកម្ពស់កើនឡើងពី 3 ទៅ 4 សង់ទីម៉ែត្រ រង្វង់ក្បាលក៏ត្រូវការបង្កើនដែលត្រូវគ្នានឹងកម្ពស់ខ្លួនដែរ។ ការសិក្សាបង្ហាញថា ការវិវឌ្ឍន៍ខួរក្បាលកើតឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សក្នុងកំឡុងឆ្នាំដំបូងនៃជីវិត ហើយអាហារូបត្ថម្ភគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់បំផុតក្នុងដំណើរការនេះ។ កុមារត្រូវផ្តល់អាហារចម្រុះ និងមានតុល្យភាព រួមទាំងវីតាមីន និងសារធាតុរ៉ែ ព្រមទាំងអាស៊ីតខ្លាញ់សំខាន់ៗដូចជា DHA ដើម្បីគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ខួរក្បាលដ៏ល្អប្រសើរ។ កង្វះអាហារូបត្ថម្ភអាចជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់សមត្ថភាពយល់ដឹង និងការសិក្សារបស់កុមារនាពេលអនាគត។
២.ការយល់ដឹង៖ ក្នុងអំឡុងពេលនេះឪពុកម្តាយត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើកត្តាសំខាន់ពីរ។
- កត្តាទី១ ការអភិវឌ្ឍន៍ការមើលឃើញ៖ ទារកអាយុ 1 ខែចាប់ផ្តើមមានសមត្ថភាពក្នុងការតាមដានវត្ថុដែលមានចលនាយឺតៗ ដូចជាមុខឪពុកម្តាយ ឬ ប្រដាប់ក្មេងលេងជាដើម។ សមត្ថភាពនេះបង្ហាញថាខួរក្បាលកំពុងបង្កើតទំនាក់ទំនងដែលចាំបាច់ដើម្បីយល់និងធ្វើអន្តរកម្មជាមួយបរិស្ថានជុំវិញ។ ការតាមដានវត្ថុគឺជាសញ្ញានៃការអភិវឌ្ឍន៍រាងកាយ និងសម្គាល់ការចាប់ផ្តើមនៃសមត្ថភាពក្នុងការសង្កេត និងរៀន។ ក្នុងកំឡុងខែដំបូងនៃជីវិត ទារកក៏ចាប់ផ្តើមបង្ហាញការចាប់អារម្មណ៍លើរូបរាង និងពណ៌ផ្សេងៗគ្នាផងដែរ។ ឪពុកម្តាយអាចគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ការមើលឃើញរបស់កូនៗរបស់ពួកគេដោយប្រើប្រដាប់ក្មេងលេងដែលមានពណ៌ភ្លឺ ឬ រាងសាមញ្ញ។
- កត្តាទី២ សមត្ថភាពធ្វើមូលដ្ឋានីយកម្មផ្នែកសវនកម្ម៖ នៅអាយុ 1 ខែ ទារកអាចឆ្លើយតបទៅនឹងសំឡេងរបស់ឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ សូម្បីតែងាកក្បាលរបស់ពួកគេដើម្បីរកមើលប្រភពសំឡេង ដែលបង្ហាញពីសមត្ថភាពនៃការធ្វើមូលដ្ឋានីយកម្មផ្នែកសោតទស្សន៍បឋម។ សំឡេង ជាពិសេសសំឡេងរបស់មនុស្សជាទីស្រឡាញ់ ជួយឱ្យកុមារមានអារម្មណ៍សុវត្ថិភាព និងជាកត្តាសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍភាសា។ នៅពេលកុមារឮសំឡេងដែលធ្លាប់ស្គាល់ ពួកគេអាចមានអារម្មណ៍ជឿជាក់ និងបានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សពេញវ័យ។ មាតាបិតាអាចលើកទឹកចិត្តដល់ការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នែកសូរសព្ទរបស់កូនៗតាមរយៈការនិយាយ ឬ ការច្រៀងបទភ្លេង។
៣.ការប្រាស្រ័យទាក់ទងតាមអារម្មណ៍៖ ទឹកមុខ និងការយំរបស់ទារកទើបនឹងកើត មានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយពិភពលោកជុំវិញពួកគេ។ នៅអាយុ 1 ខែ ទារកចាប់ផ្តើមបង្ហាញទម្រង់ផ្សេងៗគ្នា ចាប់ពីស្នាមញញឹមទន់ភ្លន់ ទៅជាការឆ្លើយតបបែបអន្តរកម្ម ដូចជា "ការសន្ទនា" តាមរយៈទឹកមុខ និងសំឡេងនៅពេលមានទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សធំ។ សមត្ថភាពទំនាក់ទំនងសង្គមទាំងនេះមិនត្រឹមតែមានលក្ខណៈសាមញ្ញប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងឆ្លុះបញ្ចាំងពីការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវចិត្ត និងការយល់ដឹងរបស់កុមារផងដែរ។ នៅពេលដែលកុមារញញឹម វាមិនត្រឹមតែជាការឆ្លើយតបតាមធម្មជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាជំហានដ៏សំខាន់ក្នុងការកសាងទំនាក់ទំនងផងដែរ។ ស្នាមញញឹមរបស់កុមារបង្ហាញពីការដឹងអំពីវត្តមានរបស់អ្នកដទៃ និងបំណងប្រាថ្នាចង់ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយពួកគេ។ សំឡេងដែលទារកបង្កើត តាំងពីការយំរហូតដល់សំឡេងចៃដន្យ ក៏ដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងដំណើរការទំនាក់ទំនងផងដែរ។ ការយំមិនត្រឹមតែជាការបង្ហាញពីភាពមិនស្រួល ឬ ស្រេកឃ្លានប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាវិធីដែលទារកបង្ហាញពីតម្រូវការ និងអារម្មណ៍របស់ពួកគេផងដែរ។ នៅពេលដែលឪពុកម្តាយ ឬ អ្នកថែទាំស្តាប់ និងឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការរបស់កុមារ នេះមិនត្រឹមតែបង្កើតអារម្មណ៍សុវត្ថិភាពប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងកុមារ និងមនុស្សពេញវ័យ ដែលរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សុខភាពរបស់កុមារផងដែរ។
៤.ការរៀន និងការសម្របខ្លួន៖ ការចងចាំនិងសមត្ថភាពក្នុងការរៀនទារកអាយុមួយខែបានចាប់ផ្តើមស្គាល់មុខ និងសំឡេងដែលធ្លាប់ស្គាល់ ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីជំហានដំបូងក្នុងការបង្កើតការចងចាំ និងសមត្ថភាពសិក្សា។ ជាឧទាហរណ៍ ពេលឮសំឡេងម្តាយ ទារកអាចស្ងប់ស្ងាត់ ឬ ញញឹម ដោយបង្ហាញការឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានចំពោះអារម្មណ៍ដែលធ្លាប់ស្គាល់រួចហើយ។ សមត្ថភាពរបស់កុមារក្នុងការសម្របខ្លួនទៅនឹងបរិយាកាសជុំវិញខ្លួនក៏ជាសញ្ញាសំខាន់នៃភាពវៃឆ្លាតផងដែរ។ ការឆ្លើយតបរហ័សចំពោះធាតុថ្មីដូចជាសំឡេង ឬ ពន្លឺផ្សេងៗបង្ហាញថាខួរក្បាលរបស់កុមារមានភាពបត់បែន និងឆ្លើយតបខ្ពស់។ នៅពេលវាយតម្លៃភាពវៃឆ្លាតរបស់ទារកអាយុ 1 ខែ យើងមិនគួរពឹងផ្អែកតែលើលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យ ឬសមិទ្ធផលជាក់លាក់ណាមួយនោះទេ។ ជំនួសមកវិញ វាចាំបាច់ក្នុងការសង្កេតយ៉ាងទូលំទូលាយនូវទិដ្ឋភាពផ្សេងៗដូចជា ការអភិវឌ្ឍន៍សរីរវិទ្យា សមត្ថភាពយល់ដឹង សមត្ថភាពទំនាក់ទំនងអារម្មណ៍ និងសមត្ថភាពសម្របខ្លួនក្នុងដំណើរការសិក្សា។ កុមារម្នាក់ៗមានល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍន៍រៀងៗខ្លួន ដូច្នេះឪពុកម្តាយត្រូវអមដំណើរកូនដោយក្តីស្រឡាញ់ ការអត់ធ្មត់ ការយកចិត្តទុកដាក់ និងការគាំទ្រសមរម្យ។ ពេលធំឡើង សុខភាព សុភមង្គល និងក្តីស្រលាញ់ក្នុងគ្រួសារ គឺជាទ្រព្យសម្បត្តិដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន។ ជាងនេះទៅទៀត ការសង្កេតតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ និងការបង្កើតនូវសារធាតុរំញោចសមស្របនឹងរួមចំណែកដល់ការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍន៍ជាវិជ្ជមាន ជួយកុមារឱ្យលូតលាស់មានសុខភាពល្អ និងសប្បាយរីករាយក្រោមការមើលថែដោយក្ដីស្រឡាញ់៕