ដោយសារការបែងចែកទឹកដី សង្គ្រាមស៊ីវិល ការផ្លាស់ប្តូររដ្ឋាភិបាល ឯករាជ្យភាព ឬដើម្បីសម្រួលដល់ការបញ្ចេញសំឡេងនៅក្រៅប្រទេសប្រទេសខ្លះបានសម្រេចប្តូរឈ្មោះរបស់ប្រទេស។ ក្នុងករណីខ្លះពួកគេបានធ្វើវាជាច្រើនឆ្នាំ ហើយយើងស្គាល់ប្រទេសទាំងនេះតាមឈ្មោះបច្ចុប្បន្នរបស់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែប្រទេសផ្សេងទៀតបានផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះថ្មីៗនេះ ហើយយើងនៅតែពិបាកហៅឈ្មោះថ្មីរបស់របស់ប្រទេសពួកគេ។ ដំណើរការនៃការកែប្រែឈ្មោះប្រទេសគឺមិនធម្មតាទេហើយអាចធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះ។ ប៉ុន្តែថ្វីបើបែបនេះក៏ដោយក៏ប្រទេសមួយចំនួននៃពិភពលោកហ៊ានផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះដែរ។
នេះបើយោងតាមគេហទំព័រ Bright Side ដែលទើបចេញផ្សាយបាននាំយើងឲ្យស្គាល់ប្រទេសចំនួន ១១ ដែលបានផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះរបស់ប្រទេសពួកគេ ហើយយើងនឹងប្រាប់អ្នកអំពីរឿងរ៉ាវដែលនៅពីក្រោយដំណោះស្រាយរបស់ពួកគេ។
ជាមធ្យោបាយមួយដើម្បីបង្រួបបង្រួមខេត្តទាំងអស់ដែលជាផ្នែកនៃប្រទេស Netherlands និងជាការផ្លាស់ប្តូរទីផ្សារផងដែរតំបន់ទាំង ២ ដែលមានឈ្មោះថា “ Holland” នឹងលែងត្រូវបានគេហៅថាហូឡង់ខាងត្បូង (South Holland) និងហូឡង់ខាងជើង (North Holland) ទៀតហើយ។ ចាប់ពីខែមករាឆ្នាំ ២០២០ ពួកគេបានក្លាយជាប្រទេស Netherlands ដូចជាប្រទេសដទៃទៀតដែរ។ នេះពាក់ព័ន្ធនឹងការកែប្រែជាច្រើនផ្សេងទៀតឧទាហរណ៍ការកែសម្រួលឈ្មោះក្រុមបាល់ទាត់របស់ពួកគេ។
Ceylon គឺជាឈ្មោះបុរាណចំនែកឯស្រីលង្កា (Sri Lanka) គឺជាឈ្មោះសម័យថ្មីបានប្តូរឈ្មោះរបស់ខ្លួនដែលត្រូវបានផ្តល់ឱ្យដោយប្រទេសព័រទុយហ្កាល់នៅពេលដែលពួកព័រទុយហ្កាល់ទៅដល់នៅឆ្នាំ ១៥០៥។ ក្រោយមកប្រទេសនេះបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃចក្រភពអង់គ្លេសនិងទទួលបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ ១៩៤៨ ។ ទោះយ៉ាងណាប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមករដ្ឋាភិបាលកោះនេះ បានសំរេចចិត្តធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ។ នៅឆ្នាំ ២០១១ រាល់ឯកសារយោងទាំងអស់ដែលទាក់ទងនឹង Ceylon ពីស្ថាប័នផ្លូវការរហូតដល់ក្រុមហ៊ុនដែលនៅតែរក្សាឈ្មោះចាស់ត្រូវបានដកចេញ។
© dimitrisvetsikas1969 / Pixabay
អតីតសាធារណរដ្ឋម៉ាសេដូនីបានប្តូរឈ្មោះទៅជាសាធារណរដ្ឋម៉ាសេដូនីខាងជើងនៅខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០១៩ ។ មូលហេតុចម្បងនៃការផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះគឺដើម្បីក្លាយជាផ្នែកមួយរបស់អង្គការណាតូហើយក៏ត្រូវបែងចែកខ្លួនវាពីប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួនគឺប្រទេសក្រិកដែលមានតំបន់មួយមានឈ្មោះថា ម៉ាសេដូនី។ ប្រជាជននឹងបន្តហៅខ្លួនឯងថា“ ម៉ាសេដូនី” ហើយភាសាផ្លូវការនឹងនៅតែជា“ ម៉ាសេដូនី” ។
ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការដាក់ឈ្មោះប្រទេសក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាដែលជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងផ្នែកទីផ្សាររបស់ក្រុមហ៊ុននិងនៅលើពិភពលោកសាធារណរដ្ឋឆែកបានបង្រួមឈ្មោះរបស់ខ្លួនឲ្យខ្លីទៅជាប្រទេសឆេកនៅខែមេសាឆ្នាំ ២០១៦ ។ វិធានការនេះត្រូវបានពិភាក្សាអស់រយៈពេល ២០ ឆ្នាំមកហើយ។ រហូតដល់ទីបំផុតវាត្រូវបានគេសម្រេចចិត្តបង្រួមឈ្មោះដូច្នេះការបញ្ចេញសម្លេងនឹងមានភាពងាយស្រួលជាងមុននៅក្នុងភាសាផ្លូវការទាំង ៦ របស់ប្រទេសគឺអង់គ្លេស បារាំង រុស្ស៊ី ចិន អេស្បាញ និងអារ៉ាប់។ ទោះបីជាឈ្មោះផ្លូវការនឹងនៅតែជាសាធារណរដ្ឋឆែកក៏ដោយក៏ឆេកបានក្លាយជាឈ្មោះផ្លូវការរបស់ប្រទេស។
© Homocosmicos / Depositphotos
កាលពីខែមេសាឆ្នាំ ២០១៨ ស្តេចនៃប្រទេស Swaziland នៅទ្វីបអាហ្វ្រិកបានចេញសេចក្តីប្រកាសមួយដោយប្រកាសថាឈ្មោះប្រទេសនឹងប្តូរទៅជា Eswatini។ ការកែប្រែនេះមិនបានធ្វើឱ្យប្រជាជនរបស់ខ្លួនភ្ញាក់ផ្អើលទេពីព្រោះនោះជាឈ្មោះដែលពួកគេបានប្រើរួចហើយ។ Eswatini គ្រាន់តែជាការបកប្រែពីពាក្យ Swaziland ជាភាសាក្នុងស្រុកដែលមានន័យថា“ ទឹកដីរបស់ស្វាស៊ីស” ។ ក្រៅពីនេះឈ្មោះចាស់មានការយល់ច្រឡំព្រោះមនុស្សជាច្រើនយល់ច្រឡំចំពោះប្រទេសស្វីស (Switzerland)។
© Gilles_Paire / Depositphotos
ដើម្បីអបអរសាទរខួបលើកទី ២០ នៃឯករាជ្យភាពរបស់ខ្លួនសាធារណរដ្ឋ Alto Volta ត្រូវបានប្តូរឈ្មោះទៅជា Burkina Faso ដែលជាភាសាក្នុងស្រុកមានន័យថា“ ដីទាំងមូលជារបស់បុរស” ។ ការផ្លាស់ប្តូរត្រូវបានធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៨៤ រួមជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរទង់ជាតិនិងភ្លេងជាតិ។ ឈ្មោះមុនសំដៅទៅលើទន្លេសំខាន់មួយក្នុងតំបន់។
ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៩ រដ្ឋាភិបាលយោធាឈានមុខគេរបស់ប្រទេសនេះបានប្តេជ្ញាចិត្តផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះពីប្រទេសភូមាទៅជាប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងការប៉ុនប៉ងថែរក្សាវិធីដែលបានសរសេរជាភាសាក្នុងស្រុកគឺមីយ៉ាម៉ា។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយមិនមែនគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែយល់ព្រមនឹងការសម្រេចចិត្តនេះទេ។ ដោយហេតុផលនេះផ្នែកខ្លះនៃពិភពលោកនៅតែទទូចចង់សំដៅទៅលើប្រទេសអាស៊ីមួយនេះថាជាប្រទេសភូមា។
ការផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះសៀមទៅប្រទេសថៃមិនបានកើតឡើងនាពេលថ្មីៗនេះទេ។ វាត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៣៩ ដោយព្រះមហាក្សត្រដែលគ្រប់គ្រងប្រទេសនាពេលនោះ។ នៅក្នុងភាសាក្នុងស្រុកឈ្មោះនេះត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថាប្រាថេតថៃដែលមានន័យថា“ ប្រទេសដែលមានប្រជាជនសេរី” ហើយវាសំដែងនូវការគោរពចំពោះអ្នកតាំងលំនៅដំបូងដែលបានមកស្វែងរកសេរីភាពពីប្រទេសចិន។
នៅពេលដែលប្រទេសនេះទទួលបានឯករាជ្យពីអាឡឺម៉ង់វាត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថ្មីថាណាមមីបៀ(Namibia)។ រឿងនេះបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៩០។ មួយរយៈក្រោយមកឈ្មោះនៃទីក្រុងនិងតំបន់ដែលជាភាសាអាឡឺម៉ង់ក៏ត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរផងដែរ។ ពលរដ្ឋមិនចូលចិត្តការផ្លាស់ឈ្មោះនេះទេព្រោះពួកគេធ្លាប់ស្គាល់ឈ្មោះចាស់រួចហើយ។
ការផ្លាស់ប្តូរឈ្មោះថ្មីមួយទៀតគឺការផ្លាស់ប្តូរពី Cape Verde ដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។ ឈ្មោះរបស់ប្រទេសនេះគឺសាធារណរដ្ឋ Cabo Verde រឺហៅថា Cabo Verde ដែលនេះជាអ្វីដែលនាវិកព័រទុយហ្កាល់ដែលបានរកឃើញកោះទាំងនោះបានដាក់ឈ្មោះនៅឆ្នាំ ១៤៤៤ ។
នៅឆ្នាំ ១៩៣៧ ដោយមានបំណងដកសម្ព័ន្ធភាពទាំងអស់ជាមួយចក្រភពអង់គ្លេស (ដែលប្រទេសនេះមានសង្គ្រាមយ៉ាងសាហាវអស់រយៈពេល ២ ឆ្នាំ) រដ្ឋសេរីអៀរឡង់បានក្លាយជាប្រទេសអៀរឡង់ឬ Éire ជាភាសាអៀរឡង់ក្នុងតំបន់។
© gustavofrazao / Depositphotos © gustavofrazao / Depositphotos
ប្រទេសភាគច្រើនដែលមានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីបានប្តូរឈ្មោះរបស់ពួកគេជាមធ្យោបាយនៃការលុបចោលផ្នែកខ្លះនៃអតីតកាលរបស់ពួកគេនិងចាប់យកអត្តសញ្ញាណពិតរបស់ពួកគេខណៈដែលប្រទេសផ្សេងទៀតបានធ្វើវាដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់វិស័យទេសចរណ៍ដូចជាប្រទេសហូឡង់។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយមិនមែនអ្វីៗទាំងអស់ងាយស្រួលដូចអ្វីដែលយើងឃើញនោះទេ។ ហើយវាក៏មិនថោកដែរ។ ប្រជាជាតិនីមួយៗបានចំណាយប្រាក់រាប់លានដុល្លារឬសមមូលជារូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុកដើម្បីប្តូរឈ្មោះប្រទេស។
ប្រទេសត្រូវជួបបញ្ហាដែលត្រូវប្រឈមជាច្រើនដូចជា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ សម្ភារៈការិយាល័យជាផ្លូវការ និងសូម្បីតែក្រដាស់ប្រាក់ក៏ត្រូវផ្លាស់ប្តូរផងដែរ។ អ្វីៗទាំងអស់ដែលមានឈ្មោះចាស់របស់ប្រទេសដូចជាផែនទី ទង់ជាតិ និងចម្រៀងជាតិត្រូវតែលុបវាចោលហើយជំនួសវាដោយឈ្មោះថ្មីទាំងអស់។ នេះជាការពិតវាត្រូវការពេលវេលា។
ហើយបន្ទាប់មកអ្នកមានពលរដ្ឋដែលបានហៅប្រទេសរបស់ពួកគេដោយឈ្មោះជាក់លាក់ហើយត្រូវតែស្គាល់ច្បាស់ពីការសរសេរវាហើយនិយាយជាពាក្យផ្សេងថ្មី។ ការផ្លាស់ប្តូរទាំងនេះមិនមែនកើតឡើងត្រឹមមួយថ្ងៃនោះទេ ពួកគេនឹងមានការរឹងមាត់ចំពោះការហៅឈ្មោះថ្មី៕
Preview photo credit djedj / Pixabay
អត្ថបទ៖ វីរៈ | ប្រភព៖ Brightside